GR 11 Transpirenaika ibilbidearen 17. etapa: Góriz-Pineta
Góriz-Pineta ibilbidean,Transpirenaikaren jaitsierarik bortitzenetakoa dagoela esan genezake. Pilatutako 1800 desnibelean dira beheranzko bidean egin beharrekoak. Monte Perdido mendigunea inguratuko dugu, magaletik hasi eta Arrablo sakan ederretik, Fuen Blancaraino jaisten. Añisclo zirkua gainditu eta leporaino joango gara, Pinetako bailarara Collado de Añisclo lepoaren bidetik zuzenean jaisteko. Jaitsiera gogorra dugu honakoa, nahiz eta atsedenerako geldialdiak egin edo bastoiak erabili, zangoek lana gogotik egin beharko dute (zamarekin are gehiago) jomugara minik egin gabe iristeko.
Sari gisa, Pirinioan dagoen arrakala ezagunetarikoaren goialde helezinetik ibiltzeko aukera izanen dugu eta Pinetako bailararen ikuspegi estimatuena bereganatu ahal izango dugu, soilik izerdietan gustura dabiltzanentzat erreserbatuta dagoen talaiatik.
INFORMAZIO BALIOGARRIA
ZAILTASUNA ETA ARRISKU MAILA
Método de Información de Excursiones (MIDE)
MIDE metodoa, mendiko ibilbideen zailtasun- eta arrisku-maila baloratzeko metodo bat da, eta Federación de Deportes de Montaña y Escalada-k (FEDME) gomendatutakoa dugu honakoa, beste federazio batzuen artean. Istripuen prebentzioa du helburu, ibilbideen eskakizun tekniko eta fisikoaren irizpideak bateratuz. Horrela, horien sailkapen objektiboagoa lortzen da.
Informazio-koadro bakoitzak bi zutabe ditu: ezkerrekoak ibilbidearen erreferentziazko informazioa du, hala nola ordutegia, desnibelak, distantzia, etab. Bestalde, eskuineko zutabean ibilbidearen zailtasunaren hainbat alderdiri buruzko informazioa agertzen da. Balioespen-eskala 1etik 5era neurtzen da (txikienetik handienera).
Metodo horrek oinarrizko informazioa ematen du ingurune aldakor batean; beraz, kontuan izan behar dugu lurraren baldintzak nabarmen alda daitezkeela. Horregatik, abiatu aurretik ibilbidearen egoera kontsultatzea gomendatzen da beti.
IBILBIDEAREN DIAGRAMA
IBILBIDEAREN TRACK-A AZTERTU EZAZU
- Diagrama track-arekin sinkronizatzen da, desnibelek ibilbidean zehar izan duten bilakaera aztertzeko.
- Aukeratu track-eko edozein puntu mapan, eta diagraman proiektatuta ikusi ahal izango duzu.
- Egin klik erreferentzia-puntuen gainean, horiek ezagutzeko eta kanpoko mapa batean kokatzeko.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
MONTE PERDIDOREN MAGALETIK
Refugio de Góriz aterpearen aurrean dagoen informazio panelaren ondotik, He norabidean gora egiten duen bidea hartzen dugu, Góriz-Pineta ibilaldiari hasiera emanez. Estazio meteorologikoa eskuin aldean utzi eta aurrean dugun Punta Custodia mendia erreferentzia gisa hartuz, honen oinaren bila abiatzen gara, Monte Perdido mendiaren hegala zeharkatuz. Lurrezko mendi-bidea dugu, erosoa eta malda gutxikoa; erabat aproposa muskulu eta tendoiak behar bezala berotzeko, gaurkoan gogotik lan egingo dute eta.
Ekialdera bira bat burutu eta gaurkoan igo beharko dugun lehenengo lepo harritsua aurrean ageri da. Oinera gerturatu ahala, aurkako isurialdera sarbidea emango digun aldapa antzeman dezakegu, oinaren hegoaldean erpina duen eta diagonalean gora egiten duen harkaitz zerrendaren gainetik.
Laura iritsi eta hegoalderantz bira egiten dugu, harkaitz zerrendaren erpinaren parean kokatu arte. IE norabidean bira egin eta zerrendaren gainean kokatzen gara, honen eta hurrengo zerrendaren artean dagoen terraza belartsutik gora eginez, goiko zerrendaren erpinera iritsi arte.
Erpinean, IE norabidera bira egin eta leporantz zuzen egiten dugu gorako bidea, malda ertain eta harritsu batetik, irtengune batera iritsi arte. Irtengunea IE aldetik gainditzen dugu, plakaren ezker aldetik. Plakaren maila gainditu dugunean, eskuin aldera egiten dugu honen gainetik, hegoalderantz.
Irtengunea atzean utzi eta Collado Superior de Góriz lepora iristen gara.
RINCÓN DE ARRABLO INGURUAN
Norabidea aldatu gabe, ubidearen eskuin aldetik ekiten diogu jaitsierari, estratifikazioen norabide berean. Lehenengo plakara iritsi eta ubiderantz egiten dugu bira, irteera beherantz bilatuz, plakaren oina osatzen duen kareharrizko harlauzaren gainetik, baldin eta lurra lehor badago. Aurkako kasuan, honen azpitik joatea komeni labainkadak ekiditeko.
Hurrengoan, plakaren haustura gunean kokatutako zedarriak jarraitzen ditugu azpiko mailara jaisteko, lauzen ertzek eskaintzen diguten trakzioa baliatuz. Geruzaren gainetik jarraitzen dugu HHE norabidean, hormaren jarraitasuna hausten duen arrapala batera iritsi arte.
Malda jaitsi eta EHE norabidean jarraitzen dugu, Rincón de Arrablo ondotik. Hurrengo mailara iritsi eta HE norabidean bira egiten dugu terrazatik maila berean aurrera eginez. Berriro ere, bideak arrapala batera eramaten gaitu. Harria atzean utzi eta belarretatik jaisten gara ubidearen mailara iritsi arte, Punta de las Olas mendiaren azpiko sakana hasten den eremura.
Bi estratifikazioen artean jarraitzen dugu, ezkerraldean dugun horma txikiaren ondotik, sakanaren amildegiaren gainetik zintzilik dagoen terraza belartsurantz. Terrazak HHE norabiderantz bira egin eta zeharo estutzen da, azpiko mailara eramaten duen pasartera gerturatu ahala. Bidea estuen dagoenean, bideak hegalerantz bira egiten du zuzenean.
ESKUDELAREN PASABIDEA
Pasartea bi zatitan banatzen da. Lehenengoan, bideak beheranzko diagonal bat egiten du, harkaitzen arteko arrakaletatik. Bigarrenean berriz, zuzenean jaisten du malda, hegalak berezkoak dauzkan maila desberdinen arteko irtenguneek eskaintzen duten trakzioa baliatuz. Pasarte osoa kable bidezko eskudel baten bidez babestua dago. Eskudela ere hainbat zatitan banatuta dago, ainguraketa batetik bestera hain zuzen ere. Pasartetik igarotzeko orduan, banaka goaz eskudelaren atal bakoitzean, badaezpada ere. Irrist egitekotan, kablea eutsiagatik gertatuko litzatekeen bandatzeak, pasarte berdinean dagoen lagun baten desorekatzea ekarri lezake eta.
Azpialdeko terrazara iritsi eta EH norabidean jarraitzen dugu belarditik, betiere amildegiaren ondotik. Arrapala berri batek, terraza-gune honetan, hurrengo mailara jaistea ahalbidetzen digu.
Norabideari eusten diogu bideak iparrera bira egin arte, ezker aldera. Magala zuzenean jaisten dugu, harri aske batzuk dituen malda handiko aldapatik, hurrengo mailaraino.
Amildegiaren ertzean kokatzen den koska baten gainean hegoalderantz bira egin eta malda lausotuz, ubideraino jaisten gara.
FUEN BLANCARA JAISTEN
Beste aldera igaro eta pare bat metro igotzen ditugu, mendi-bidearen mailan jarriz. HE norabideari eusten diogu, bide estu eta zorabiagarriak, Punta de las Olas mendiaren eta gure artean dauden mailoetatik behera amiltzen den hartxingadian, beheranzko diagonal bat eginez.
Ekialdera bira egin eta zuhaitzen eremura iristen gara. Norabidearen joera mantentzen dugu, bideak alde batetik bestera dabilen bitartean, basoa atzean utzi arte, Refugio de la Fuen Blanca aterpera jaisten den ubidearen mailara iristean.
Hegoalderantz jaisten gara Bellós errekaren beste aldera eramango gaituen zubiaren bila. Landaredia dela eta, bidea galtzea ez da zaila. Hala ere, galtzeko arriskurik ez dago, gabiltzan eremua bi ubideen artean kokatzen baita, eta beste inora alde egiterik ez dago.
Refugio de la Fuen Blanca aterpearen ondoan dagoen harkaitz-bloke monolitiko bakarti baten ondotik igarotzen gara. Honen azpiko belardian, berriro ere GR ibilbidearen aztarna gorri eta txuriak berriro ere ageri dira, zenbait mapek adierazitako bidetik at. Berriro ere bidean, ezkerrean dugun errekaren ondotik behera egiten dugu. Zubia, eskuin aldean dauden zuhaitz segida baten ondoan daude. Bidea, zuhaitz ilara hau eta Boj batzuen artetik igarotzen da.
Zubia igaro eta IIE norabideari begira jartzen gara, Collado de Añisclo lepora igotzeko.
AÑISCLO ZIRKUAN BARRENA
Errekaren ezker aldetik jarraitzen dugu, ubidearen ondotik malda ertain batetik gora eginez. Bidea estua bada ere, ibiltzeko oso erosoa da eta ondo seinaleztatuta dago.
Ur-jauzi ugari duen bidea dugu. Hasierako txiki batzuen ondotik igaro eta estratifikazio batetik amiltzen den handi batera iristen gara. Zerrendak, errekaren ezker alde osoa ixten du, goiko mailara sarbidea ematen duen irtengune bat osatuz.
Goialdetik, malda txikiagotzen da eta gainditu beharreko hurrengo bi labar ageri dira. Horretarako, bideak goranzko diagonal bat egiten du, EIE aldera, lehenengo maila ezker aldetik gaindituz.
Bigarren labarra behar zuenera gerturatzean, perspektibaren engainua azaleratu egiten da. Horma bat baino, posizio eta maila desberdinetan kokaturiko bi elementu desberdin dira: ur-jauzia eragiten duen horma, alde batera eta atzeko planoan; bailararen eskuin aldera hedatzen den harkaitz-zerrenda bat, gertuago. Bidea, bien artetik igarotzen da, iparrera bira bat eginez, ur-jauziaren ondotik.
Pasarte harritsu bat igaro ondoren, malda areagotu egiten da, jarraikako ur-jauziei jarraituz. Lehendabiziko arrapala gainditu eta plaka batetik jaisten den ur-jauzi batera iristen gara. Ubidea eskuin aldetik babesten duen haitz handi batetara gerturatzen gara. Bideak zeta bat marrazten du ur-jauzia eta harkaitzaren artetik, hurrengo mailaren sarbide gisa. Bertan, bailararen azkeneko ur-jauzia eskuin aldeko magaletik gainditzen dugu.
IIM norabiderantz diagonal bat egiten dugu, bailara ixten duen hormaren erpinaren mailara iritsi arte. Collata de las Olas edo Collata de los Maquis lepoaren bertikalaren azpian gaudenean, bideak ekialderantz egiten du.
EH norabidean aurrera egiten dugu, malda gutxiko belarditik eta EHE norabiderantz, harri artean, Collado de Añisclo lepora iristen gara.
AÑISCLOKO JAITSIERA BORTITZA
Punta de las Olas eta Pico Inferior de Añisclo mendien artean kokatzen den lepo honek, sekulako ikuspegi ederra eskaintzen digu Robiñera aldera eta baita La Munia eta Llanos de La Larriko bideari ere. Bertatik ere GR11 bidearen hurrengo etaparen zati bat ikusgai dugu, Collado de Pietramula leporaino hain zuzen ere.
Hala ere, lepo hau zapaltzen duen ororen begietan ez dago zeruertzean gordetzen den urruneko mendirik. Refugio de Pineta aterpea soilik bi kilometrotara dago, baina 1200 metro beherago, eta hor bukatu behar dugu gaurko eguna. Jaitsiera gogorra da eta zangoetan Fuen Blancara iristeko galdu beharreko 600 metroak nabari dira dagoeneko.
Lepoaren ondoan dagoen seinale-tantaia igaro ondoren hasten da jaitsiera.
Iparrera bira egin eta malda gogorretik behera sigi-saga hasten gara. Bidea malkartsua izan arren, eremu harritsuak ondo eusten dio boten zolari eta lehenbiziko metroak nahiko seguru egiten ditugu.
Lur-zoruaren egitura aldatu eta harri askeak ageri dira. Nahiz eta trakzioa ona izan, arretaz jaistea komeni, irrist egitekotan, estropozu egin ondoren maldan behera abiadura hartzea erraza da eta.
Erlaitz batetik IM norabidean bira egin ondoren, hegala alderik alde zeharkatzen duen harkaitz-zerrenda gainditzea ahalbidetzen digu. Pasartea igaro eta diagonal batek ekialdeko eta iparraldeko magalen arteko erpinean kokatzen gaitu, harrietatik urrun.
Ertzean gaudela, bertatik jarraitzen dugu lurrezko mendi-bidean behera sigi-saga. Malda lausotzen den gunean, ezker aldean uzten dugun iturri baten ondotik igaro eta zuhaitzen mailara iristen gara.
LAU SAKANEN ZEHARKALDIA
Zuhaitzen artetik IM norabidean bira egiten dugu, baso bakanean EHE joera mantenduz, HHE aldera bira batek Pico del Valle mendiaren ekialdeko isurialdean kokatzen gaituen arte. Birak, HHM aldera jarraitu eta Barranco de la Solana gainean bukatzen da, Las Fayetas izeneko gunera zeharkaldia hasten dugun lekuan.
Sakanaren gainetik doan erlaitz estuan, eskudel batek segurtasun osoz pasartea igarotzen laguntzen gaitu. Erlaitza atzean utzi eta arrokaren gainetik magala zeharkatzen jarraitzen dugu, metro gutxitan Barranco Espluca Negra sakanaren ubidea igaroz, basoan sartu aurretik.
Eskuak erabilita, maila bat jaitsi ondoren, malda areagotu egiten da, baso itxian sartu arte. Harkaitzen eremua eta honek dakartzan maila eta koskak atzean uzten ditugu. Zorua lurrez estali eta sailak berriro ere uniformetasuna dakar emandako urrats bakoitzeko. Maldak ordea ez du berdintasun bera erakusten eta Barranco de las Fayetas sakanera iritsi aurretik, areagotu egiten da. Bertan, errekaren beste aldera egin behar dugu.
Ubidearen eskuin aldean gaudela, IE norabidera egiten dugu, isurialdez aldatzeko. Ekialderantz doan bira batek, Tozal de Pala mendiaren ipar hegalean kokatzen gaitu. Jaitsierarekin IE aldera jarraitu eta magalaren oinera iristen gara, Barranco de las Inglatas sakanaren parean.
Ipar aldera emeki jaisten baso itxitik irten eta maila berean norabideari eusten diogu bidegurutze batera iritsi arte. Ezker aldera ageriko bidetik egin eta IIM aldera jarraitzen dugu, iparrera doan bira batek Cinca errekaren ibilgura gerturatzen gaituen arte.
Beste aldean, pistan sartu eta eskuin aldean, Refugio de Pineta aterpea zain dugu.
GÓRIZ-PINETA 360º ETA EB-N
Pantaila osoa aktibatu ezazu kontrol-panela erabiliz
- Norabide-geziak pantailan
- Mapa interaktiboa albo batean
- Ibilbidea ataletan zatikatua, goiko menua erabiliz
Ikuspuntua aldatzeko, saguaren ezkerreko botoia sakatuta aldeetara edo gora zein behera mugitu ezazu
Hurrengo edo aurreko argazkira joateko nabigazio duala: norabide-gezien edo aurreko eta hurrengo irudi-markatzaile mugikorren bidez
BIBAKA
Gaua emateko babestutako guneakEz daude
ATERPEAK
Jateko eta lo egiteko gaitutako eraikinakBidean: Refugio Mallata de la Fon Blanca aterpe librea. Erabilgarritasuna ezin da bermatu
Pinetan: Refugio de Pineta aterpea
URA
Edateko urez hornitzeko lekuakBidean zehar errekak daude
Iturriak Góriz eta Pineta aterpeetan, Pinetako jaitsieran
ARRETA
Arrisku objektiboengatiko arreta bereziko eremuakEz daude, elurrik ez bada
SEGURTASUNA
Errailak, ainguraketak eta gainerako segurtasun-elementuakArrablo eta Solana sakanetan eskudela instalatuta