GR11 16 etapa: Bujaruelo-Góriz 360º eta EBn

GR 11 Transpirenaika ibilbidearen 16. etapa: Bujaruelo-Góriz

Bujaruelo-Góriz ibilbideak, era askotako bideak erakutsiko dizkigu. Ara errekaren inguruko basoetako mendi-bide bakartiak, zein Arazas errekaren ondoko bide turistiko eta masifikatuak, besteak beste. Ordesako bailaran zehar ibiloko gara, Gradas de Soaso ur-jauzien ondotik igaro eta Circo de Soaso zirku harrigarriaren atzealderaino joango gara, bertan baita bertako ikonorik ezagunena: Cola de Caballo ur-jauzi xelebrea. Gaua Refugio de Goriz aterpearen inguruan emango dugu. Bertatik, iluntzean, Monte Perdido eta Cilindro de Marboré tontorren kolore aldatzea eta egunaren azken izpiek Gavarnie gaineko tontorretan sortzen duten profilaren kontrasteei begira. Oparietan opari, garaieran egindako gauek eskainitakoa.

INFORMAZIO BALIOGARRIA

meteoblue

ELUR-BULETINA

TRACK-A DESKARGATU

NOLA IRITSI

ZAILTASUNA ETA ARRISKU MAILA

Método de Información de Excursiones (MIDE)

MIDE metodoa, mendiko ibilbideen zailtasun- eta arrisku-maila baloratzeko metodo bat da, eta Federación de Deportes de Montaña y Escalada-k (FEDME) gomendatutakoa dugu honakoa, beste federazio batzuen artean. Istripuen prebentzioa du helburu, ibilbideen eskakizun tekniko eta fisikoaren irizpideak bateratuz. Horrela, horien sailkapen objektiboagoa lortzen da.

Informazio-koadro bakoitzak bi zutabe ditu: ezkerrekoak ibilbidearen erreferentziazko informazioa du, hala nola ordutegia, desnibelak, distantzia, etab. Bestalde, eskuineko zutabean ibilbidearen zailtasunaren hainbat alderdiri buruzko informazioa agertzen da. Balioespen-eskala 1etik 5era neurtzen da (txikienetik handienera).

Metodo horrek oinarrizko informazioa ematen du ingurune aldakor batean; beraz, kontuan izan behar dugu lurraren baldintzak nabarmen alda daitezkeela. Horregatik, abiatu aurretik ibilbidearen egoera kontsultatzea gomendatzen da beti.

IBILBIDEAREN DIAGRAMA

IBILBIDEAREN TRACK-A AZTERTU EZAZU

Diagrama track-arekin sinkronizatzen da, desnibelek ibilbidean zehar izan duten bilakaera aztertzeko.
Aukeratu track-eko edozein puntu mapan, eta diagraman proiektatuta ikusi ahal izango duzu.
Egin klik erreferentzia-puntuen gainean, horiek ezagutzeko eta kanpoko mapa batean kokatzeko.

IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA

Bujaruelo-Ordesa

BASOKO BIDE BAKARTIA

Bujaruelo-Góriz ibilbidea, zubiaren beste aldean dagoen bidegurutzean hasten dugu. Hegoaldera begira, Punta Narronal mendia aurrean dugula, errekaren ezker aldetik doan mendi-bidean murgiltzen gara, hegoalderantz.

Hasi eta berehala dagoen hartxingadia gorako bidean zeharkatu ondoren basoan sartzen gara. Bidearen zatirik handiena ubidearen ondotik doa, zabala da eta ondo seinaleztatua dago, beraz, basoan bidea galtzeko arazorik ez dago.

150mtara dagoen adarkatzean, eskuin aldeko bideari jarraitzen diogu, ubide bat zeharkatu ondoren, kanpinaren aparkalekuaren atzealdean dagoen belazera iritsiz. Hegoalderantz jo eta berriro ere basoan sartzen gara. Hurrengo ubidea zaldainaren gainetik igaro eta jarraian dagoen soilgunearen ondoren, Punta Narronal mendiaren IM mazela oinetik inguratzen hasten gara, errekaren ondotik HM norabiderantz bira bat eginez.

Camping Valle de Bujaruelo kanpinaren mailara iritsi aurretik, hegoalderantz bira egin eta Ara errekaren bidetik metro gutxi batzuetan aldentzen gara. Adarkatzean, berriro ere eskuin aldera goaz ubidearen ondotik jarraitzeko asmoarekin eta HHE norabidean jarraitzen dugu pistan bukatu arte. Pistan sartu eta eskuin aldetik dagoen zubia gurutzatzen dugu, orain arteko norabideari ubidearen beste aldetik jarraitzeko.

ARA ERREKAREN BESTE ALDEAN

Zubia igaro eta minutu gutxitan, aldapan gora hasten gara, magalari eusten dion hormarantz, alde batetik bestera zeharkatzen duen erlaitzaren bila. Pasartea estua bada ere, eskudel batekin babestua dago. Pasartea igaro eta trokaren ertzetik jarraitzen dugu EHE norabidean, balizko eroritik, bertan dagoen landaredi eta zuhaitzek nolabait babestuta.

Lurreko irekigune bat eskubandadun zaldainaren gainetik igaro eta hegoalderantz egiten dugu, amildegitik urrunduz. Bideak Pr-Hu 134 mendi-bidearekin bat egin eta jaisten hasten da, hegoalderantz bira bat egin ondoren, isurialdea aldatuz Garganta de Ara zintzurraren gainetik.

Basoan sartu eta bidegurutze batekin egiten dugu topo. Ezker aldeko bidea jarraituz, Ordesara doan errepideraino jaisten gara.

Errepidean gaudela, ezkerrera bira egin eta Puente de los Navarros zubia igaro arte jarraitzen dugu, IE norabidean. Gurutzatu eta berehala, bidegurutzera iritsi gabe, eskuin aldetik dagoen mendi-bidean sartzen gara ubideari jarraituz.

Puente de la Canaleta zubiaren beste aldean, Torlara doan bidea eta Ordesara igotzen dena bereizten dituen bidegurutzea dago. Ezkerretik doan bideari ekiten diogu, Arazas errekaren bideari jarraituz, Senda de Turieto Bajo bidetik.

SENDA DE TURIETO BAJO BIDEA

Ekialderantz igotzen hasi eta berehala garaiera hartzen dugu landarediaren artetik. Azkar joateko moduko bidea dugu, malda gutxi eta zoru uniformeak nagusi dira. Estuguneak eta ertzetatik doazen pasarteak egokituta daude eta harresi edo eskudel bidezko babesak dituzte, bidea turistikoagoa bilakatuz.

Iparrera bira egin eta eskuin aldean etxola bat ikusi orduko, bidea berriro ere EHE norabidera bueltatzen denean, ezker aldean, basotik at, Tozal del Mayo ikusgai dugu. Hurrengo minutuetan, aurrera egiten dugun heinean, zuhaitzen artetik hau bilatzea da gure denbora-pasa nagusia.

Basotik irteten gara Pradera de Ordesa gunearen mailan gaudenean. Ezker aldean kokatzen diren Gallinero mendigunearen hormatzarretatik bista ezin kendu gabiltza, bertan baitira kroniketan irakurritako hainbat konpromezu handiko eskalada bide zail bezain eder. Historia luzea duen eremua dugu. Atzerago, bertako ikono den Tozal del Mayo ikusgai dugu.

Norabideari eusten diogu, ezker aldean zubia duen bidegurutzera iritsi arte. Bertan, mendi-bidetik irten eta egokitutako lurrean ibiltzen hasten gara, zubia igaro eta IM norabidean, Pradera de Ordesa guneko etxolara iritsi arte.

Ordesa-Cola de Caballo

IBILBIDE TURISTIKOA

Informazio-etxolaren aurrean gaudela, ekialderantz begira, ezker aldeko pista hartzen dugu, errekaren bideari eskuin aldetik jarraituz. Minutu gutxitan, El Pilar ondoko bidegurutzera iristen gara, bertan eskuin aldeko bideari ekiten diogu, HE norabidean, maila bera mantenduz.

Barranco de las Hollas sakanaren mailara iritsi aurretik, bidea mazelaren alde batetik bestera hasten da garaiera hartu nahian. Cascada de Arripas ur-jauziaren inguruan, eskuin aldera egiten duen bihurgunearen aurretik, ezkerraldean iturria kokatzen da.

Bideak, hegalean sigi-saga ibili ondoren, Bosque de las Hayas basoa mendebaldetik mugatzen duen hormara gerturatzen gara. Oinetik hegoalderantz eginez, hau inguratu eta berriro ere errekaren ondora bueltatzen gara.

Cascada del Estrecho ur-jauziaren ondoan dagoen begiratokiaren mailan, ekialderantz egin eta berriro ere hegalaren barnealdera hasten gara sigi-saga.

Jarraikako bihurgune batzuen ondoren, malda baretuz doa, Cueva de Frachinal kobazuloaren ingura iritsi arte. Bertan errekaren mailara jaisten hasten gara.

Uretan sartzeko ageriko gune bat ikusi eta oinak freskatzeko probesten dugu, berriro ere igotzen hasi aurretik. Sarbidetik metro gutxira Soasoko iturria dago, bidearen ezker aldean, Gradas de Soaso osatzen duten ur-jauziak hasi aurretik.

Igotzeari uzten diogu ur-jauzien maila gainditu ondoren dagoen lauan, Circo de Soaso zirkuaren atarian. Zementu eta harri lauekin egindako zoladura dugu oinen azpian eta nahiz eta sekulako deserosotasuna sortu, aitortu beharra dago modu honetan bide nagusiaren ondotik hainbat bidexka sortzea ekiditen duenez, ingurunearen narriadura moteltzen duela. Hala ere ez dezagun ahaztu gune hau oso masifikatuta dagoela, “turistifikazioaren” ondorioz, beraz lotura zuzena dagoela esan genezake. Mendizale ororentzat, Monte Perdido eta Soum de Ramond aurrean izatea bada aringarri bat, txikia bada ere.

Refugio de Soaso aterpearen ondoren dagoen zaldaina igaro eta berriro ere mendi-bidea ageri da. IE norabidean, minutu gutxitan Cola de Caballo ur-jauziaren aurrera iristen gara.

Cola de Caballo-Góriz

CAMINO DE LAS MULAS BIDETIK

Ur-jauziaren aurrean dagoen zaldaina baliatuz, ubidearen beste aldera igarotzen gara, bidean berriro aurrera eginez, hegoalderantz. 150tara, harkaitz baten aurrean, seinale-tantaia duen bidegurutze batera iristen gara. Ezker aldeko bidetik goaz, Camino de las Mulas deritzon bidetik. Ubidearen ondotik sigi-saga eginez, mazelaren erdiguneraino iristen gara, hartxingadia zeharkatu aurretik. Hegoalderantz diagonal bat eginez, hartxingadiaren beste aldean kokatzen gara. Bertatik, zirkua ixten duten hormen arteko pasabidea ikus daiteke. Bertara iristeko, hurrengo mailan dagoen terrazara igo behar dugu. Diagonala burutu eta jarraian, maldaren mailarik gorenean dagoen sigi-saga estura gerturatzen gaituen beste diagonal bat egiten dugu, oraingoan IE aldera.

Sigi-saga labur eta bortitza gainditu eta gainetik dugun hormaren oinean kokatzen gara, bertatik doan erlaitzetik, goiko mailara sarbidearen bila goaz. Zerrendaren goialdetik iparrerantz maila mantenduz, Clavijas de Soaso pasartetik datorren bidearekin bat egiten dugu.

Aurrean, gainditu beharreko harkaitz-zerrendak ikusgai dauzkagu. Lehenengo hormaren oinetik mendebalderantz bira bat eginez, erpineraino iristen gara, norantza aldatuz, honen maila gainditu ahal izateko. Bi hormen artean zintzilik dagoen terrazatik jarraitzen dugu, bigarren hormaren erpineraino, eta aurreko formula bera erabiliz, goialdera iristen gara. Zerrendak gaindituta, igo beharreko hurrengo mailarantz jotzen dugu iparrera bira luze bat eginez.

Bidean, Gavarnieko zirkuaren goialdeko tontorrak ikusten ditugu urrunera, baina hegoaldeko isurialdetik begiratuta: Casco de Marboré tontorretik Picos de la Cascada osatzen duten gailurretaraino. Gertuago, Cilindro de Marboré eta Monte Perdido. Gure atzean, Faja de Pelay harrigarria eta Ordesarantz amiltzen diren hormatzarrak.

Lurzoru harritsua eta malda ertaina medio, azkeneko maila gainditzen dugu. Hemendik aurrera, IIM norabidean gora egiten dugu Refugio de Góriz aterpera minutu gutxitan iritsi arte.