GR 11 Transpirenaika ibilbidearen 14. etapa: Respomuso-Panticosa
Respomuso-Panticosa ibilbideak Refugio de Respomuso aterpean du hasiera puntua. Lehenengo zatian, lakuen arteko ibilbide eder bat egiten du goi-mendi giroa hartzen duen arte. Ingurune arrokatsu batean ibiliko gara, Tebarray eta Llena Cantal tontor piramidalen arteko bidetik. Inguruko mendi eta orratz izugarriek, mendi-giroa areagotzen laguntzen dute.
Cuello de Tebarray lepora sarbidea ematen duen kanalak ere badu zeresanik honetan, tarteka eskuak erabili beharko ditugu eta goialdera iristeko. Lepo honetan 2700 metroetatik gora egongo gara eta bertatik abiatuta, Pirinioetako mendigune ospetsuenetariko baten ondotik igaroko gara, zeinetan, bertako tontor nagusiek 3000 metroetako sapaia gainditzen duten: Picos del Infierno.
Jaitsieran, Ibones Azules lakuen ondotik emango dugu eta Embalse de Bachimaña urtegien ingurunea ere ezagutzeko aukera izanen dugu. Etaparen amaiera Panticosako Bainuetxearen konplexuan dagoen Refugio de Casa de Piedra aterpean kokatzen da, bertara iristeko, Barranco de Caldarés sakanatik egingo dugu bidea.
INFORMAZIO BALIOGARRIA
ZAILTASUNA ETA ARRISKU MAILA
Método de Información de Excursiones (MIDE)
MIDE metodoa, mendiko ibilbideen zailtasun- eta arrisku-maila baloratzeko metodo bat da, eta Federación de Deportes de Montaña y Escalada-k (FEDME) gomendatutakoa dugu honakoa, beste federazio batzuen artean. Istripuen prebentzioa du helburu, ibilbideen eskakizun tekniko eta fisikoaren irizpideak bateratuz. Horrela, horien sailkapen objektiboagoa lortzen da.
Informazio-koadro bakoitzak bi zutabe ditu: ezkerrekoak ibilbidearen erreferentziazko informazioa du, hala nola ordutegia, desnibelak, distantzia, etab. Bestalde, eskuineko zutabean ibilbidearen zailtasunaren hainbat alderdiri buruzko informazioa agertzen da. Balioespen-eskala 1etik 5era neurtzen da (txikienetik handienera).
Metodo horrek oinarrizko informazioa ematen du ingurune aldakor batean; beraz, kontuan izan behar dugu lurraren baldintzak nabarmen alda daitezkeela. Horregatik, abiatu aurretik ibilbidearen egoera kontsultatzea gomendatzen da beti.
IBILBIDEAREN DIAGRAMA
IBILBIDEAREN TRACK-A AZTERTU EZAZU
- Diagrama track-arekin sinkronizatzen da, desnibelek ibilbidean zehar izan duten bilakaera aztertzeko.
- Aukeratu track-eko edozein puntu mapan, eta diagraman proiektatuta ikusi ahal izango duzu.
- Egin klik erreferentzia-puntuen gainean, horiek ezagutzeko eta kanpoko mapa batean kokatzeko.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
PIRAMIDEEN ARTEKO BIDEA
Refugio de Respomuso aterpearen atean jarrita, ekialderantz doan mendi-bidean barrena hasten dugu eguna. Hasi eta berehala, bidea adartu eta ezker aldera jotzen dugu, belardian gora, goialdean dagoen GR bidea hartu arte.
GR bidean, eskuin aldera egin eta EHE norabidean jarraitzen dugu Ibón de Ranas atzean utziz. Jarraian, aurrekoarekin lotura zuzena duen beste laku txiki baten ondotik igaro eta aldapa igo bezain laster, Embalse de Campo Plano urtegirako sarbidearen atarira iristen gara.
Urtegia osatzen duen hormara iritsi aurretik, bidegurutzean, eskuin aldera jotzen dugu, HHE norabidean, errekaren mailaraino jaitsiz. Zubitik igaro eta eskuin aldera jotzen dugu, jarraian, ezkerrera gorantz doan adarra hartuz. Pico de Campo plano mendiaren oina inguratzen hasten gara malda ertainari aurre egiten, HHM norabideari eutsiz. Bira bat egin eta ubidearen beste aldera jotzen dugu, ezker aldean dugun kontrahorma inguratzeko. Hegoalderantz jarraituz, zirkua lehenengo maila ixten duen magalera iristen gara. Hau, eskuin aldera luzatzen den diagonal bat eginez gainditzen dugu, hurrengo mailaraino.
Maila hau mugatzen duen hegala gainditzeko, ordea, aurkako aldetik doan malda ertaineko bira bat egin behar dugu, beraz, atzealdera iritsi aurretik, berriro ere ubidea zeharkatzen dugu. Mailaren goialdera iritsi eta Ibón de Llena Cantal lakua aurrez aurre, ezker aldean agertzen zaigu. Bidean zuzen jarraitu eta Pico de Tebarray mendiaren oineraino iristen gara, bertan belardiak amore eman eta harrien artean sartzen hasten gara emeki. Kolore berdeak gurekin jarraitzen du Las Marmoleras eremura iritsi arte. Hemendik gora, zoruan soilik arroka dugu nagusi eta honekin batera maldak gora egiten du. Bidea hartxingadi batetik badoa ere, zorua egonkor mantentzen da emandako pausu bakoitzeko eta botek ondo eusten diote aldapari.
CUELLO DE TEBARRAY LEPOA
Garaiera hartu ahala, maldak gora egin eta lurzoruak ere harria galtzen du hondarra soilik agerian utziz. Kanalera iritsi aurretiko azken metroak, ondoren datorrenaren aurrekari bat besterik ez dira. Malda gogorra da eta ondo neurtu behar da urrats bakoitzean egin beharreko indarra, trakziorik galdu nahi ez badugu.
Pico de Las Marmoleras mendiaren gailurraren azpiko hormara iristen gara. Bideak eskuin aldera egiten du kanala aurrez aurre hartzeko. Malda oraindik gehiago areagotzen da eta ezker aldeko hormari lotuta eskudel bat topatzen dugu, pasartearen segurtasuna nolabait bermatu nahian. Tarteka, eskuak erabili beharko dira gora egiteko eta udaren hasieran joanez gero, kranpoi eta pioletak soinean eraman beharko dira. Badaezpada ere, etxetik irten aurretik, aterpera deitu eta pasabidea nola dagoen galdetzea komeni da.
Lepora iritsi eta beste aldetik tentuz jaisten gara, ahalik eta lehenen harrien erori-bidetik aldentzeko, Ibón de Tebarray lakuaren goialdetik. Minutu gutxitan, Cuello del Infierno lepora jaisten gara HHE norabideari eutsiz.
LAKUEN ARTEKO BIDEAN
Lepoan gaudela, bide harritsutik ekialderantz jaisten hasten gara Pico de Las Marmoleras mendiaren oina inguratuz. Erreferentzia gisa, aurrean, bailararen bukaeran, Ibón de Bachimaña Alto lakua ikusgai dugu eta lepoaren eskuin aldean, Picos del Infierno mendigunea.
Ubidearen ondotik jarraituz, jaitsierako kanalaren estugunea igaro eta Ibón Azul Superior lakura iristen gara. Berriro ere belarra zapaltzeko aukera dugu, oin-zolen mesedetan.
Lakua bere iparreko mugatik inguratzen dugu, Punta Zarre mendiaren oina zeharkatuz eta HHE norabiderantz jotzen dugu lakua ixten duen ekialdeko magala gainditzeko. Goialdean, EHE norabidean hasten dugu Ibón Azul Inferior lakurako jaitsiera, maila eta blokeen artetik. Lakura iritsi eta honen hustubide moduan jaiotzen den errekaren beste aldera egiten dugu, jarraian IE norabidean, bloke eta harkaitz-azaleratzeen artetik jaisten jarraitzeko.
Punta de la Canal de Pecico tontorraren bertikalaren inguruan, aurretik zeharkatutako hustubidea berriro gurutzatu behar dugu, HE norabidera egiten duen bira bat hasi berri dugunean. Bira bukatu eta berehala iristen gara Embalse de Bachimaña Alto urtegiaren IM ertzera.
Bidegurutzean, eskuin aldetik jarraitzen dugu eta erreka, ustez urtzaldian hautsitako zaldain batetik gurutzatzen dugu. Uraren maila altuagoa denean, botak erantzi beharko dira errekaren beste aldera iristeko.
Berriro ere bidean murgilduta, Aguja de Bachimaña mendiaren oina inguratzen dugu, honen IM horma eta urtegiko uren artean, harrizko eremutik. HM norabidera bira eginez, isurialdez aldatu eta goiko urtegia atzean utzi ondoren, beheko urtegi txikiaren hormaren ondoan dagoen bidegurutzera iristen gara. Bertan, Refugio de los Ibónes de Bachimaña aterpera doan adar-bidea hasten da.
BARRANCO DE CALDARÉS SAKANA
Bideak, eskuin aldetik jarraitzen du, Cuesta de los Frailes aldapan behera sigi-saga eginez, ia Caldarés errekaren mailara iritsi arte. Ubidearen eskuin aldetik jarraitzen dugu, eta erreka sakanean barneratu aurretik, aldapa txiki bat igo behar dugu honen gainetik jaitsi ahal izateko.
Bideak zuhaitz, arroka eta harkaitz-plaken artean alde batera eta bestera egiten du lurraren orografiari jarraituz. Badira estugune batzuk zeinetan harkaitz-plakek bidea bera irensten duten. Horietako baten zorua errekarantz okertuta dago eta bertan kable bidezko eskudel bat instalatuta dago, pasabidea bustita edo izoztuta balego, irrist egitearen ondorioak saihesteko.
Berriro ere errekaren mailara jaisten garenean, urak egiten duen jauzia ekiditeko malda bat igotzen dugu, eremu hobeago batetik emeki jaitsiz. HE norabidean bira bat egin ondoren, orain arteko mailari eusten dion harri-zerrenda inguratzen hasten gara HM norabidean beheranzko diagonal bat eginez. Aurreko norabidea berreskuratu eta Plano de Bozuelo laura iristen gara. Gune hau, errekaren mailan dagoen eta bidearen alde bietara belazea duen lau txiki bat da.
Laua atzean utzi eta hegoalderantz ageriko bidetik jarraitzen dugu, blokeen artean alde batera eta bestera egiten dugun heinean, malda areagotzen delarik. Ur-jauzira iritsitakoan, bainuetxeko konplexuko etxeak gertu ikusten dugu, Ibón de los Baños lakuarekin batera. Eskuin aldetik jarraitzen dugu (M), bainuetxerantz amiltzen den horma zeharkatzen duen erlaitza baliatuz, sakanaren azkeneko estugunera iristeko. Estugune honetan ere eskudel bat instalatuta dago, pasartea babesteko.
Barranco de Caldarés sakanetik irteten gara ubidetik eskuin aldera aldenduz eta azkeneko sigi-saga batek Refugio de Casa de Piedra aterpearen aurrean uzten gaiztu.
RESPOMUSO-PANTICOSA 360º ETA EB-N
Pantaila osoa aktibatu ezazu kontrol-panela erabiliz
- Norabide-geziak pantailan
- Mapa interaktiboa albo batean
- Ibilbidea ataletan zatikatua, goiko menua erabiliz
Ikuspuntua aldatzeko, saguaren ezkerreko botoia sakatuta aldeetara edo gora zein behera mugitu ezazu
Hurrengo edo aurreko argazkira joateko nabigazio duala: norabide-gezien edo aurreko eta hurrengo irudi-markatzaile mugikorren bidez
BIBAKA
Gaua emateko babestutako guneakBibak gunea Cuello del Infierno eta Ibón Azul Superior lakuaren artean
ATERPEAK
Jateko eta lo egiteko gaitutako eraikinakEmbalse de Bachimaña Bajo urtegian: Refugio de los ibones de Bachimaña aterpea
Baños de Panticosa konplexuan: Refugio de Casa de Piedra
URA
Edateko urez hornitzeko lekuakBidean zehar errekak daude, eta aterpeetan iturria
ARRETA
Arrisku objektiboengatiko arreta bereziko eremuakCuello de Tebarray: Harriak erortzeko arriskua eta udaren hasieran elur gogortua egon daiteke
SEGURTASUNA
Errailak, ainguraketak eta gainerako segurtasun-elementuakCuello de Tebarray leporako sarbide-kanalean eta Barranco de Caldarés sakaneko estuguneetan eskudelak instalatuta